Belastingcontroles

Op belastingplichtigen rust een scala van informatie- en administratieverplichtingen ten dienste van de belastingheffing en de Belastingdienst kan in bepaalde gevallen gebruikmaken van ingrijpende bevoegdheden en regelgeving om informatie (via belastingcontroles) te achterhalen en vast te stellen. De Algemene Wet inzake Rijksbelastingen vormt de grondslag voor deze bevoegdheden van de belastingdienst en verschaft regels ten aanzien van zowel de informatieverplichtingen als de administratieverplichtingen. Nass & Nass Advocaten heeft een ruime expertise en ervaring op het gebied van belastingcontroles en de informatie- en administratieplichten die daarmee gepaard gaan. Een aantal situaties dat in de praktijk veelvuldig voorkomt zal onderstaand worden uitgelicht.

Informatieverplichting

Elke belastingplichtige is verplicht om de gegevens en inlichtingen te verstrekken die voor de belastingheffing van hem of haar van belang kunnen zijn. In dit kader kan daartoe door de Belastingdienst verzocht worden om boeken, bescheiden (alle stukken papier) en andere gegevensdragers ter beschikking te stellen. Kunnen deze gegevens/inlichtingen tegen u gebruikt worden in een (eventueel) strafrechtelijk onderzoek, dan is uw informatieverplichting mogelijk begrensd, aangezien u niet verplicht bent om mee te werken aan uw eigen veroordeling.

Bevinden uw boeken, bescheiden en andere gegevensdragers zich bij een derde partij? In dat geval is deze derde partij op dezelfde voet als u gehouden om deze informatie te verstrekken. Daarvan dient de Belastingdienst u in kennis te stellen.

Administratieverplichting

In tegenstelling tot de informatieverplichting, die voor alle belastingplichtigen geldt, geldt de administratieverplichting slechts voor bedrijven (rechtspersonen, personenvennootschappen en eenmanszaken) en aan de natuurlijke persoon die inhoudingsplichtig is of vermogensbestanddelen ter beschikking stelt aan zijn bedrijf of het bedrijf van een met hem verbonden persoon. De administratieplicht houdt in dat op zodanige wijze een administratie gevoerd wordt en boeken, bescheiden en andere gegevensdragers zodanig bewaard worden dat te allen tijde de ten aanzien van de belastingheffing van belang zijnde gegevens hieruit duidelijk blijken. De administratieplicht houdt tevens een bewaarplicht in voor een duur van zeven jaren.

Derdenonderzoek

De Belastingdienst kan ten aanzien van uw belastingheffing ook gegevens opvragen bij derden dan wel bij de persoon die uw belasting dient in te houden (bijvoorbeeld uw werkgever die uw loonbelasting inhoudt). Vereist is dat deze derden administratieplichtig zijn. Veelal gaat het in dit kader om bijvoorbeeld gegevens van banken en verzekeringen, die in sommige gevallen zelfs uit eigen beweging informatie van hun cliënten aan de Belastingdienst dienen te verstrekken. Steeds vaker ontstaat een spanningsveld tussen het verstrekken van informatie van derden en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (het recht op privacy).

Geheimhoudingsplicht en verschoningsrecht

Advocaten, notarissen, artsen en bekleders van een geestelijk ambt kunnen zich beroepen op hun geheimhoudingsplicht, wanneer zij door de Belastingdienst gevraagd worden om informatie over derde partijen te verstrekken. Zij genieten in een dergelijk geval een zogenoemd verschoningsrecht, waardoor zij zich kunnen verschonen van de verplichting om bijvoorbeeld informatie over u ten aanzien van uw belastingheffing te verstrekken. Dit verschoningsrecht geldt overigens niet ten aanzien van hun eigen belastingheffing. Daartoe zijn zij eveneens verplicht om volledige inzage te verschaffen.

Sanctionering

Voldoet u niet aan uw informatie- en/of administratieplicht? De Belastingdienst kan als gevolg daarvan, mogelijk onder andere, de volgende sancties opleggen:

• Een informatiebeschikking: indien een belastingplichtige of inhoudingsplichtige niet aan de informatie- en administratieplicht ten behoeve van zichzelf voldoet, kan de Belastingdienst hem of haar een voor bezwaar vatbare beschikking opleggen, de informatiebeschikking genoemd. Tegen deze informatiebeschikking staat bezwaar en beroep open (zie daartoe uitvoerig de pagina fiscaal procesrecht). Indien deze informatiebeschikking onherroepelijk wordt zal omkering en verzwaring van de bewijslast plaatsvinden. De Belastingdienst zal in dat geval ambtshalve een (navorderings/naheffings)aanslag opleggen voor een geschatte hoogte. Het is in dat geval vervolgens aan u als belastingplichtige om de onjuistheid van de hoogte van deze opgelegde aanslag te doen blijken. Daarmee kan de belastingplichtige in een zeer benarde bewijspositie worden gebracht.
• Een strafrechtelijke sanctie: het niet nakomen van de informatie- en administratieplicht wordt bedreigd met een strafrechtelijke vervolging. Mogelijk is immers sprake van een strafrechtelijke overtreding of – in een ernstig geval – een misdrijf.
• Een kort geding bij de civiele rechter: de Belastingdienst kan tevens, indien de gevraagde informatie niet verstrekt wordt en daartoe (via een belastingcontrole) geen inzage in gegeven wordt, een kort geding bij de civiele rechter starten om de belastingplichtige te veroordelen om de gevraagde gegevens te verstrekken op straffe van een bepaalde dwangsom.

Komt u in aanraking met één van bovenstaande of daaraan verwante situaties? Dan bent u bij Nass & Nass Advocaten aan het juiste adres. Met onze fiscaal-juridische deskundigheid en professionele begeleiding verlenen wij juridische bijstand in elk stadium. Zo treden wij namens u in overleg met de Belastingdienst ten aanzien van een (voorgenomen) belastingcontrole en staan wij u bij in een (eventuele) gerechtelijke procedure, zowel bij de belastingrechter als bij de civiele rechter.