Echtscheiding
De cijfers spreken boekdelen: ruim 35% van de huwelijken strandt in een echtscheiding. Echtscheidingen zijn daarmee weliswaar schering en inslag, maar op zichzelf zeer persoonlijke en vaak gevoelige aangelegenheden. Persoonlijke betrokkenheid en maatwerk staan bij Nass & Nass Advocaten bij de afwikkeling van een echtscheiding dan ook centraal.
Het huwelijk tussen twee partijen bewerkstelligt een diepgaand juridisch verbond, waardoor echtgenoten zorgplichten over en weer hebben. Dit brengt met zich dat bij een echtscheiding over veel zaken afspraken dienen te worden gemaakt en de echtscheidingsprocedure met waarborgen is omkleed. Zo is voor het voeren van een echtscheidingsprocedure een advocaat verplicht en een gang naar de rechter noodzakelijk.
Procedure
Nass & Nass Advocaten is gespecialiseerd in het voeren van dergelijke procedures op basis van de volgende twee door de wet geboden mogelijkheden:
Gemeenschappelijk verzoek
Indien u en uw huidige echtgenoot/echtgenote eensgezind zijn over de huwelijksontbinding door echtscheiding kan een gemeenschappelijk verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank worden ingediend. Afspraken zullen in onderling overleg gemaakt moeten worden over zaken als verdeling van goederen, alimentatie en pensioen door middel van een echtscheidingsconvenant.
Heeft u kinderen? Dan dient u de afspraken omtrent de zorg, opvoeding, het contact en de omgang ten aanzien van uw kind vast te leggen in een zogenoemd ouderschapsplan.
Bij een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding kan Nass & Nass Advocaten zowel u als uw echtgenoot/echtgenote in rechte bijstaan.
Eenzijdig verzoek
Bereikt u geen overeenstemming met uw huidige echtgenoot/echtgenote over de ontbinding van het huwelijk door echtscheiding en/of de afwikkeling daarvan, bijvoorbeeld wanneer sprake is van een zogenoemde ‘vechtscheiding’? In dat geval kan door Nass & Nass Advocaten namens u een eenzijdig verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank worden ingediend, waarbij Nass & Nass Advocaten uitsluitend u als procespartij vertegenwoordigt.
De rechtbank wijst aan het einde van de procedure een beschikking, waarmee de echtscheiding tussen partijen wordt uitgesproken. Daarmee bent u nog niet officieel gescheiden. Hoger beroep staat immers open tegen de echtscheidingsbeschikking. Wanneer de hoger beroepstermijn is verstreken of u berust in de uitspraak van de rechtbank (door het tekenen van een akte van berusting), staat geen hoger beroep meer open tegen de beschikking van de rechtbank. Op dat moment kan de echtscheidingsbeschikking worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Op het moment van inschrijving in deze registers bent u voor de wet definitief gescheiden.
Verdeling
Onderdeel van de echtscheidingsprocedure is de zogenoemde verdeling van vermogen c.q. de ontbinding van de huwelijksgemeenschap. Het gaat hierbij om de afwikkeling en verdeling van het gemeenschappelijk vermogen (goederen en schulden) van de echtgenoten. Eigen vermogen – vermogen dat uitsluitend van één van de echtgenoten is en niet tot enige huwelijksgemeenschap behoort – komt in beginsel niet voor verdeling in aanmerking; mogelijk bestaat er wel een recht/plicht tot verrekening ten behoeve van de andere echtgenoot of echtgenote.
In principe zullen dan ook alleen ten aanzien van gemeenschappelijke goederen en schulden (behorend tot de huwelijksgemeenschap) verdelingsafspraken dienen te worden gemaakt. De echtscheiding bewerkstelligt dat de huwelijksgemeenschap wordt ontbonden en dat partijen daar in beginsel allebei een aandeel van 50% in hebben, tenzij afwijkende afspraken zijn/worden gemaakt.
Algehele gemeenschap van goederen tot 1 januari 2018
Indien u getrouwd bent vóór 1 januari 2018 en u geen huwelijkse voorwaarden heeft gemaakt, bent u getrouwd in algehele gemeenschap van goederen. Dit betekent dat in beginsel – behoudens enkele wettelijke uitzonderingen – alle bij aanvang van het huwelijk aanwezige goederen en schulden en alle tijdens de huwelijkse periode verkregen goederen en schulden van u en uw echtgenoot/echtgenote, ongeacht door wie deze verkregen c.q. aangegaan zijn, tot de huwelijksgemeenschap behoren en daarmee gemeenschappelijk zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan kleding, inboedelgoederen, vermogensbestanddelen van een onderneming, een woonhuis en een hypotheekschuld.
Uw echtgenoot en u hebben een gelijk aandeel in deze huwelijksgemeenschap, waardoor een 50%-verdeling als basisregel geldt.
Beperkte gemeenschap van goederen vanaf 1 januari 2018
Indien u getrouwd bent op of na 1 januari 2018 en u geen huwelijkse voorwaarden heeft gemaakt, is sprake van een beperkte gemeenschap van goederen. Het uitgangspunt van de beperkte gemeenschap van goederen is dat alleen hetgeen tijdens huwelijk wordt verkregen binnen de huwelijksgemeenschap valt.
Ten opzichte van de regeling van vóór 1 januari 2018, resulteert de beperkte gemeenschap van goederen in grofweg twee grote veranderingen. Ten eerste vallen goederen en schulden die stammen van vóór de huwelijkse periode buiten de gemeenschap. Ten tweede worden erfrechtelijke verkrijgingen en giften tijdens huwelijk automatisch uitgesloten van de huwelijksgemeenschap en komen deze dus niet voor verdeling in aanmerking.
Indien u getrouwd bent op of na 1 januari 2018 is de kans zeer groot dat u zowel eigen vermogen als gemeenschappelijk vermogen hebt. Uw echtgenoot en u hebben een gelijk aandeel in dit gemeenschappelijk vermogen, waardoor een 50%-verdeling als basisregel geldt.
Huwelijkse voorwaarden
Voorgaande situaties doen uiteraard niets af aan de mogelijkheid dat u bij huwelijkssluiting via huwelijkse voorwaarden – afgesteld op de visie en positie van u beiden – een ander, individueel en wellicht gunstiger regime heeft toegepast op de vermogens (goederen en schulden) van u beiden. Vooral ondernemers kiezen vaak voor het opmaken van huwelijkse voorwaarden, wanneer zij in het huwelijk treden.
De (beperkte/algemene) gemeenschap van goederen geldt dan ook als basisregime, waarvan door middel van huwelijkse voorwaarden afgeweken kan worden. Afwijking door middel van huwelijkse voorwaarden is wel aan een aantal formaliteiten (zoals een notariële akte en inschrijving van de huwelijkse voorwaarden in het huwelijksgoederenregister) gebonden, welke bij echtscheiding en afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden beoordeeld zullen worden.
Doorgaans is bij het aangaan van de huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding bedongen. Een dergelijk beding kan periodiek of finaal zijn en bewerkstelligt een verrekening van inkomen/vermogen tussen beide echtgenoten. Bij de echtscheiding zal door Nass & Nass Advocaten op basis van het betreffende verrekenbeding bezien worden of en, zo ja, welk vermogen verrekend dient te worden en op welke wijze en voor welk bedrag dit dient te geschieden.
Echtscheiding voor de ondernemer
Drijft uw huidige echtgenoot of echtgenote een onderneming? Drijft u zelf een onderneming? Drijven jullie gezamenlijk een onderneming? In al deze gevallen is het uiteraard van belang dat bedrijfscontinuïteit gewaarborgd is. Afhankelijk van het toepasselijke huwelijksvermogensregime (de wettelijke gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden) zal bij de verdeling van het gemeenschappelijke ondernemingsvermogen doorgaans een waardeverrekening plaatsvinden ten behoeve van de echtgenoot of echtgenote die zijn of haar aanspraak in de onderneming prijsgeeft aan de ander. Bij een dergelijke uitkoop is het van belang dat duidelijke afspraken gemaakt worden omtrent de waardeberekening van de onderneming of de aandelen in een vennootschap (wanneer de onderneming gedreven wordt in bijvoorbeeld een BV) en omtrent de hoogte van het uitkoopbedrag. Ook fiscale aspecten en consequenties komen bij echtscheidingen voor de ondernemer om de hoek kijken. Een echtscheiding heeft voor de onderneming in het kader van het belastingrecht doorgaans immers fiscale gevolgen. Nass & Nass Advocaten heeft zowel de juridische als de fiscale kennis in huis om u adequaat van dienst te zijn in een dergelijke situatie.
Pensioenrechten
Ook pensioendeling is veelal een onderwerp van discussie in de echtscheidingsprocedure. Pensioenrechten behoren niet tot de huwelijksgemeenschap, nu deze als verknocht aan de rechthebbende worden aangemerkt. Derhalve komen pensioenrechten niet voor verdeling (van de huwelijksgoederengemeenschap) in aanmerking. Wel zijn er in de regel rechten en plichten over en weer ten aanzien van pensioenverevening of pensioenverrekening.
Sinds 1995 geldt de Wet verevening pensioenrechten (de Wvps), waarmee een recht op verevening van de ouderdomspensioenen van echtgenoten over en weer in het leven is geroepen voor echtscheidingen na 30 april 1995. Voor de toepassing van de Wvps is het niet van belang of echtgenoten in (algehele/beperkte) gemeenschap van goederen of onder huwelijkse voorwaarden zijn gehuwd. Wel kan de werking van de Wvps worden uitgesloten in de huwelijkse voorwaarden (bij sluiting van het huwelijk) of in het echtscheidingsconvenant (bij echtscheiding).
Wanneer de Wvps niet (op deze wijze) expliciet is uitgesloten, wordt vanaf 1 januari 2021 pensioen in beginsel, tenzij andere afspraken zijn/worden gemaakt, via conversie verevend. Deze methode houdt in dat de helft van het door u tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen naar uw echtgenoot of echtgenote gaat. De helft van het door uw echtgenoot of echtgenote tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen gaat naar u. Door de conversie verkrijgt u een eigen, zelfstandig recht op pensioenuitkering van het gedeelte van uw gewezen echtgenoot of echtgenote, waarmee enige afhankelijkheid van uw ex-echtgenoot niet meer aan de orde is. Het deel van het pensioen van uw gewezen echtgenoot of echtgenote, waartoe u vereveningsgerechtigd bent, zal nadien als uw eigen pensioenrecht hebben te gelden.
Bij Nass & Nass Advocaten bent u aan het juiste adres om u te laten informeren en adviseren over de mogelijkheden om tot een voor u of u beiden gunstige vorm van pensioendeling te komen. Tevens voert Nass & Nass Advocaten overleg met (de advocaat van) uw gewezen echtgenoot en staat u bij in eventuele gerechtelijke procedures. Daartoe heeft Nass & Nass Advocaten zowel de juridische als de fiscale kennis in huis.
Tot slot: scheiding van tafel en bed als alternatief
De echtscheiding dient onderscheiden te worden van de scheiding van tafel en bed. Bij een scheiding van tafel en bed blijft u immers voor de wet getrouwd. Zowel de geldende regels als de te maken afspraken zijn echter hetzelfde als bij de echtscheiding. Zo is een advocaat en een gang naar de rechter verplicht en dienen onder andere afspraken gemaakt te worden ten aanzien van uw minderjarige kinderen, de verdeling van de huwelijksgemeenschap, alimentatie en pensioen. Redenen om een scheiding van tafel en bed in plaats van een daadwerkelijke echtscheiding (voor de wet) te bewerkstelligen, zijn doorgaans van religieuze of financiële aard.
Drie jaar nadat de scheiding van tafel en bed is uitgesproken, kan een verzoek tot ontbinding van het huwelijk bij de rechtbank worden ingediend. Bij ontbinding van het huwelijk bent u tevens definitief voor de wet gescheiden.